میزان خواب کودک – بچه ها به چقدر خواب نیاز دارند؟

یک کودک چقدر باید بخوابد؟ میزان خواب مناسب برای کودک در سنین متفاوت چقدر است؟ خواب کافی بر سلامت کودکان چه تاثیری دارد؟ چگونه می‌توانیم نیاز خواب در نوزاد را تامین کنیم؟ در این مقاله سعی شده است شما را با میزان زمان خواب کودکان از بدو تولد تا بالاتر آشنا کنیم.

کودکان به چه مقدار خواب نیاز دارند؟

خواب نوزادان با یکدیگر متفاوت است و میزان آن بستگی به سن نوزاد و الگوی خواب نوزاد دارد. بعضی از نوزادان از بدو تولد دارای ساعت خواب بیشتری هستند و بعضی دیگر به دلایل مختلفی همچون کولیک و .. ممکن است کمتر بخوابند. داشتن خواب کافی و باکیفیت، در رشد کودک تاثیر مستقیم دارد. اختلال در خواب کودک نیز می‌تواند به رشد و سلامتی کودک آسیب برساند. بنابراین توجه به میزان خواب کودک بسیار اهمیت دارد.

میزان خواب مناسب کودک در سنین مختلف

همانطور که اشاره شد میزان خواب کودکان با یکدیگر متفاوت است و در سنین مختلف نیز ساعت‌های خواب کودک تغییر می‌کند. با این حال در حالت کلی می‌توانید به میزان مناسب خواب کودکتان دست یابید و با توجه به آن، از داشتن خواب کافی و مناسب کودکتان مطمئن شوید.

مقدار خواب مورد نیاز نوزاد در 1 تا 4 هفتگی

نوزادان معمولا در این سن، بین 15 تا 16 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند. لازم به ذکر است که خواب نوزاد به صورت پیوسته و طولانی‌مدت نیست. بلکه به صورت دوره‌های کوتاه مدت 2 یا 4 ساعته می‌خوابند و در این فواصل زمانی بین خواب بیدار می‌شوند و شیر می‌خورند. این ساعت خواب برای نوزادان نارس بیشتر می‌شود و برای نوزادی که دچار کولیک شود کمتر می‌شود.

همچنین نوزادان هنوز یک ساعت زیستی درونی را دنبال نمی‌کنند. به این صورت که ساعت خواب آنها به نور و شب و روز بستگی ندارد و خواب آنها بر اساس یک الگوی مشخص نیست. نوزادان پس از تولد تا مدتی الگوی خاص مربوط به خودش را دنبال می‌کند. این الگو معمولا از ماه‌های آخر بارداری برای نوزاد شروع می‌شود.

نیاز خواب در نوزاد از 1 تا 4 ماهگی

با رسیدن به 6 هفتگی الگوی خواب بچه منظم‌تر شده و 14 تا 15 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابد. دوره خواب کودک یا بیشترین ساعتی که می‌خوابد نیز افزایش پیدا می‌کند و به 4 تا 6 ساعت می‌رسد. کودک در این سن به رسیدن به الگوی ثابت بیشتر نزدیک می‌شود. ولی باز هم کودک هر دو ساعت یک بار برای خوردن شیر بیدار می‌شود.

مقدار خواب مورد نیاز کودک 2 ماهه

نوزاد در این سن هر 2 یا 4 ساعت برای خوردن شیر بیدار می‌شود. نوزادان برای خوابیدن دست‌ها و پاهای خود را تکان می‌دهند و در ظاهر مضطرب به نظر می‌رسند. این حرکات نوزاد در هنگام خواب کاملا طبیعی است و شما باید نوزاد را به اصطلاح بخوابانید. نوازش دادن و تکان دادن به خوابیدن کودک کمک می‌کند.

میزان خواب نوزاد در 2 تا 4 ماهگی

نوزاد بعد از 2 ماهگی ممکن است تا 6 ساعت در شب بخوابد. در جهت کمک برای رسیدن به الگوی خواب مناسب می‌توانید از حمام کردن، غذا دادن و گفتن داستان قابل از خواب به کودک استفاده کنید. در طول روز به مقدار لازم در معرض نور خورشید قرار دهید تا کودک بتواند به میزان طولانی‌تری در شب بخوابد.

نیاز خواب در کودک از 4 تا 12 ماهگی

نوزادان در این سن معمولا 14 تا 15 ساعت می‌خوابند. کودکان بالای 11 ماه ممکن است 12 ساعت در روز بخوابند. در این دوره، الگوی خواب کودک ثابت می‌شود و خوابیدن کودک بیشتر شبیه به بزرگسالان می‌شود.

کودک در 6 ماهگی در طول روز 2 یا 3 بار خواب کوتاه‌مدت دارد و چرت می‌زند. حتی قادر است در طول شب به طور کامل بخوابد. با ثابت شدن الگوی زیستی کودک در این دوره، چرت کودک نیز ثبات پیدا می‌کند. چرت صبحگاهی کودک بعد از ساعت 9 صبح است و یک ساعت طول می‌کشد. چرت ظهر و عصر نیز هر کدام می‌تواند یک ساعت طول بکشد. لازم به ذکر است این میزان خواب در کودکان مختلف متفاوت است.

میزان خواب کودک از یک تا سه سالگی

مقدار خواب کودک در این سن 12 تا 14 ساعت در شبانه‌روز می‌باشد. کودک در 18 و 21 ماهگی تمایل به چرن زدن را از دست می‌دهند و چرت زدنشان به یک بار در روز می‌رسد. کودکان یک ساله به 14 ساعت خواب نیاز دارند. ولی معمولا تا 10 ساعت می‌خوابند. کودکان دو و سه ساله همچنان به چرت و خواب کوتاه روزانه احتیاج دارند که مقدار چرت می‌تواند از یک تا سه ساعت متفاوت باشد. ساعت خواب آنها می‌تواند در شب از ساعت 9 شب تا 9 صبح باشد.

خواب کودک از 3 تا 6 سالگی چگونه باید باشد؟

در این سن کودکان 10 تا 12 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند و معمولا از 9 شب تا 8 ساعت یا بیشتر به طور پیوسته می‌خوابند. همچنین در این سن نیز کودکان خواب کوتاه‌مدت یا چرت روزانه خود را دارند. کودکان بعد از 5 سالگی در برابر خواب روزانه مقاومت می‌کنند و نمی‌خوابند و خواب کودکان در این سن مشکل خاصی ندارد.

بچه هفت تا 12 ساله چقدر خواب نیاز دارد؟

با بزرگتر شدن کودک ساعت خواب آنها نیز کاهش پیدا می‌کند. کودکان در این سن 10 تا 11 ساعت می‌خوابند. کودکان در این سن فعالیت‌های اجتماعی مانند مدرسه رفتن، بازی کردن و .. را آغاز می‌کنند. ساعت خواب کودکان در شب با تاخیر بیشتری نسبت به کودکان کوچکتر انجام می‌شود. کودکان 9 تا 12 ساله معمولا 9 ساعت در شبانه روز می‌خوابند.

از 12 تا 18 سالگی چقدر بخوابیم؟

میزان خواب مورد نیاز در این سن از 8 تا 9 ساعت در شبانه‌روز می‌باشد. داشتن خواب کافی برای رشد نوجوانان و سلامت آنها ضروریست. ولی معمولا نوجوانان به اندازه کافی نمی‌خوابند. فشارهای وارده به نوجوانان به دلیل سن آنها باعث می‌شود کیفیت خواب آنها کاهش پیدا کند.

نوزاد بهتر است کجا بخوابد؟

نوزاد را می‌توانید در تخت و یا گهواره مخصوص بخوابانید. تا یک سالکی که نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند، بهتر است نزدیک مادر باشد. از این رو می‌توانید از تخت کنار مادر استفاده کنید و یا نوزاد را در تخت والدین بخوابد. از نظر پزشکان اطفال امریکا به دلیل سندروم ناگهانی نوزاد و امکان خفگی نوزاد، بهتر است تخت نوزاد به صورت جداگانه باشد. اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند، پس از شیر خوردن او را به تخت خودش منتقل شود.

در تخت نوزاد نیز از گذاشتن پتو و بالش نرم و لوازم اضافی خودداری کنید. هر چیزی که جلوی تنفس نوزاد را بگیرد و یا با آن تداخل داشته باشد را درون گهواره و یا تخت نوزاد قرار ندهید. مطمئن شوید هیچ لبه تیز و یا اشیاء تیز و برنده در اطراف نوزاد نباشد. برای نوزاد یک تشک سفت با رویه نرم و یک پتوی نازک کافی است. همچنین برای کاهش مشکلات گوارشی نوزاد می‌توانید از تشک آنتی رفلاکس نیز استفاده کنید.

راهکارهایی برای کمک به خوابیدن نوزاد

همانطور که می‌دانید خواب بچه‌ها معمولا دارای الگوی برعکس خواب بزرگسالان است و جای شب و روز در زمان خوابیدن نوزاد معمولا عوض می‌شود. شما می‌تواند کم‌کم و با بزرگتر شدن نوزاد این چرخه را برعکس کنید. در هنگام شیر دادن به نوزاد، نور اتاق را کم کنید و سعی کنید با تاریک نگه داشتن اتاق نوزاد بیدار نشود. زمان آخرین شیردهی به نوزاد را نیز دقیقا قبل از خوابش تنظیم کنید تا وقتی که به خواب رفت، زود گرسنه نشود و بیدار نشود.

همچنین زمان چرت نوزاد را برای اینکه نوزاد شب راحت‌تر بخوابد کاهش ندهید. با این برنامه می‌توانید به الگوی خواب نوزاد و خوابیدن او در بهترین ساعت خواب برای کودکان کمک کنید تا نوزاد در هنگام خستگی بخوابد و یک خواب خوب و باکیفیت داشته باشد.

از کجا بفهمم نوزاد به خواب نیاز دارد؟

برای فهمیدن اینکه زمان خواب نوزاد چه زمانی است و کی نوزاد را باید در تخت و گهواره بگذارید علائمی وجود دارند. این علائم قبل از خواب نمایان می‌شوند و باعث می‌شود که کودک خواب‌آلود شود. توصیه می‌شود که قبل از اینکه کودک کاملا به خواب برود و خواب‌آلود شد به تخت یا محل خوابش ببرید.

این کار باعث می‌شود کودک عادت کند که تخت یا گهواره خودش محل خواب اوست و همچنین به استقلال و تنهایی خوابیدن عادت می‌کند. از علائم خواب می‌توان به خستگی نوزاد، مالدین چشم‌ها، خمیازه کشیدن، کشش بدن، گریه کردن و بی‌قراری اشاره کرد. با دیدن هر کدام از این نشانه‌ها و وقتی که کودک هنوز بیدار است او را به محل خوابش ببرید.

اقدامات لازم قبل از خوابیدن نوزاد

می‌توانید یک روتین و کارهایی را قبل از خواب فرزندتان انجام دهید که نوزاد راحت‌تر به خواب برود و خواب بهتری داشته باشد. از کارهایی که قبل از خواب برای تامین نیاز خواب در نوزاد می‌توانید انجام دهید: حمام کردن، ماساژ دادن، تکان دادن و نوازش، گوش کردن به موسیقی و یا داستان است. در اوایل ممکن است که نوزاد درک زیادی از این کارها نداشته باشد، ولی هر کدام از این کارها می‌تواند به یک عادت خواب برای آینده کودک تبدیل شود.

وقتی نوزاد به شش ماهگی رسید دیگر شیر دادن و خوابیدن در کنار خود را به عنوان بخشی از کارهای قبل از خواب قرار ندهید. می‌توانید از یک عروسک یا یک وسیله بی‌خطر که برای کودک آشنا باشد استفاده کنید و در هنگام خواب آن را در اختیار کودک قرار دهید که از طریق آن کودک آرام شود و به راحتی بخوابد. همچنین از دمای اتاق، خنک بودن و راحت بودن جای خواب کودک نیز مطمئن شوید.

به این نکته هم توجه کنید که بلافاصله بعد از قرار دادن کودک بر روی تخت، ممکن است به خواب نرود و حتی گریه کند. بنابراین باید از کودک مراقبت کنید و تمام شرایط را چک کنید تا هیچ مشکلی وجود نداشته باشد و کودک به آرامی به خواب رود.

زمان مراجعه به پزشک

اگر نوزاد خیلی بی‌تابی می‌کند، یا به سختی به خواب می‌رود و زود به زود بیدار می‌شود ممکن است مشکل خاصی داشته باشد. کولیک نوزاد، رفلاکس نوزاد و یا نفخ نوزاد بر تغذیه و خواب او تاثیر می‌گذارند. همچنین نوزادان گاهی در تنفس دچار مشکل هستند و تمایل به شیر خوردن یا غذا خوردن ندارند. با مشاهده هر یک از این نشانه‌ها بهتر است با پزشک مشورت کنید.

سوالات متداول

خواب کافی برای نوزاد و کودک، چند ساعت است؟

میزان خواب مورد نیاز در کودکان با یکدیگر متفاوت است که به سن نوزاد و الگوی خواب او بستگی دارد. در واقع نیاز خواب در نوزاد از همان هفته های اول تولد تا 12 سالگی، از روزی 15 تا 16 ساعت در شبانه‌روز شروع می شود تا روزی 8 تا 9 ساعت.

چگونه می توان مقدار خواب کودک را تنظیم کرد؟

از آنجا که معمولا خواب بچه‌ها از همان بدو تولد نسبت به خواب بزرگسالان الگوی برعکسی دارد، شما می‌توانید با حمام کردن، ماساژ دادن، تکان دادن و نوازش، گوش کردن به موسیقی و یا داستان، کم کردن نور اتاق و تاریک نگه داشتن اتاق نوزاد در هنگام شیردهی، همچنین با بیدار نگه داشتن نوزاد در طول روز، به تدریج میزان خواب کودک را تنظیم کنید.

آیا محل خواب نوزاد در میزان خواب او تاثیر دارد؟

بله. محل خواب کودک باید راحت و متناسب با نوع خواب کودک(خواب سبک و یا سنگین) اگر لازم است، محیط آرام باشد. علاوه بر این رختخواب کودک نیز بهتر است یک تشک سفت با رویه نرم و یک پتوی نازک باشد تا کودک در آن احساس آرامش کرده و خواب کافی و خوبی داشته باشد. همچنین برای کاهش مشکلات گوارشی نوزاد که می‌تواند در میزان خواب کودک نیز تاثیر داشته باشد، می‌توانید از تشک آنتی رفلاکس نیز استفاده کنید.